Tegenwoordig zijn er veel werknemers die lijden aan een burn out, een probleem dat zeer serieus genomen moet worden. Er zal ook veel gedaan moeten worden om dit probleem aan te pakken en het liefst zien te voorkomen.
Ik zal mij in dit artikel concentreren op wat er nu bekend is over de relatie tussen fysieke activiteit en het positieve effect hiervan op het herstel van een burnout.
Wat is een burnout syndroom nu precies? Er zijn enorm veel studies gedaan naar dit syndroom en er blijken meer dan 100 indicatoren te zijn die kunnen bepalen of je aan burnout lijdt.
De term burnout wordt gebruikt als er sprake is van een geleidelijke afbreuk van energie in combinatie met verlies van motivatie en inzet na een langdurige blootstelling aan hoge (werk)stress.(1)
Kort gezegd betekent dit dat men langdurig spanningsklachten en stress negeert door stug door te blijven gaan waardoor men zich overbelast. Vaak treedt burnout pas op na jarenlange overbelasting. Lichaam en geest zijn dan zo uitgeput dat herstel niet meer spontaan optreedt, ook niet als de oorzaken van stress worden weggenomen.
Een van de belangrijkste grondleggers van het onderzoek naar- en het vaststellen van het burnout syndroom is Christina Maslach.
Maslach heeft het MBI (Maslach Burn out inventory) ontwikkeld, dit is een wetenschappelijk erkend instrument om het psychisch assessment te kunnen doen op burnout langs meerdere indicatoren.(2)
Een belangrijke constatering die de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) in 2019 heeft gedaan in haar publicaties is, dat burnout wordt gezien als een werk gerelateerde ziekte en niet wordt geclassificeerd als een medische conditie.(3) Daarmee wordt er gesteld dat werkgevers een belangrijke rol hebben in het voorkomen en het faciliteren van behandeling bij burnout.(4)
De WGO karakteriseert burn out langs 3 container begrippen, namelijk: (5)
1) feelings of energy depletion or exhaustion.
2) increased mental distance from one’s job, or feelings of negativism or cynicism related to one's job.
3) a sense of ineffectiveness and lack of accomplishment.
Wanneer het gaat om studies die refereren aan de effectiviteit van de interventies bij burnout, zal de zogenaamde MBI scoringskaart worden gebruikt. Deze scoringskaart wordt langs de drie begrippen van de WGO gelegd.
In dit stuk zal ik de behandelplannen vanuit de psychologie en coaching buiten scope houden en mij alleen concentreren op de wetenschappelijke artikelen die er momenteel te vinden zijn over de effecten van fysieke activiteit bij burnout.
We weten al langer dat een vorm van fysieke activiteit bij de behandeling van depressies (dus negatieve emoties) tot goede successen leidt. Meestal gaat het hier dan over gematigde “endurance” training van 30 minuten per keer, 3 keer per week. (6)
Wat we nog meer weten van de relatie tot fysieke activiteit is, dat dit een goed humeur bevordert en dat is een belangrijke factor in psychologische verandering. Negatieve emoties, depressie en spanning nemen af gedurende en na het trainen en leveren een verbetering op van de psychologische staat van zijn. Daaraan toegevoegd dat ook de duur van de intensiteit en het type activiteit invloed kan hebben op de psychologische verandering. (7)
Dit is een interessant uitgangspunt bij de behandeling bij burnout.
Het positieve effect van fysieke activiteit bij het burnout syndroom wordt dan ook door meerdere studies onderstreept.(8)
Waar de ene studie meer significante data oplevert dan de ander, dient er ook enige terughoudendheid te zijn met conclusies die kunnen worden gesteld vanuit deze studies.(9)
Uit de meta-analyse die is gedaan op de gekozen studies, valt nog niet te stellen hoe precies fysieke activiteit van positieve invloed kan zijn, maar dat het van positieve invloed is, is met zekerheid te stellen.(10)
Echter voor een zo groot mogelijk succes op herstel wordt er ook gesteld, dat bij de lange termijn-aanpak de fysieke trainingsinterventie moet worden gecombineerd met cognitieve gedragstherapie. Dit onderstreept ook het belang van mijn aanpak, dat psycholoog en/of bedrijfsarts en fysiek coach integraal samen moeten werken in relatie tot de client.
Geconcludeerd kan worden dat een vorm van fysieke intensiteit in combinatie met cognitieve gedragstherapie de grootst mogelijke successen oplevert bij de behandeling van burnout.
Hoe en wat de exacte invloed is van fysieke inspanning op het herstel moet verder onderzocht worden. De studies die hierover te vinden zijn, zijn vaak mager in opzet (kleine test- en controlegroepen) waardoor we nog geen eenduidige conclusies kunnen trekken.
Dat deze combinatie aanpak nu juist de weg is die we moeten bewandelen is helder, de praktijk is echter dat hier nog geen gerichte aanpak voor bestaat in het behandeltraject.
In dit volgende artikel zal ik verder ingaan op wat we nu weten over de type trainingsinterventies en welk type training toegepast moet worden bij de behandeling van burnout.
Wil jij ook van je burnout afkomen en graag contact? Neem dan hier contact op voor een vrijblijvende kennismaking.
1 Maslach C, Jackson S: The measurement of experienced burnout. J Occup Behav. 1981, 2: 99-113. 10.1002/job.4030020205.
2 Maslach Burnout Inventory™, Manual 4th Edition, by Christina Maslach, Susan E. Jackson, and Michael P. Leiter, Copyright © 1996–2018 by Christina Maslach, Michael P. Leiter, & Susan E. Jackson
3 World Health Organization, Burn-out an "occupational phenomenon": International Classification of Diseases, who.int, 28 May 2019, Departmental news, https://www.who.int/news/item/28-05-2019-burn-out-an-occupational-phenomenon-international-classification-of-diseases
4 Christina Maslach and Michael P. Leiter, How to Measure Burnout Accurately and Ethically, hbr.org, Harvard business review, March 19, 2021, https://hbr.org/2021/03/how-to-measure-burnout-accurately-and-ethically
5 WGO, ICD 11 For Mortality and Morbidity statisctics, Problems associated with employment or unemployment, QD85 burnout, icd.who.int, version 02/2022, http://id.who.int/icd/entity/129180281
6 Nyström MB, Neely G, Hassmén P, Carlbring P. Treating Major Depression with Physical Activity: A Systematic Overview with Recommendations. Cogn Behav Ther. 2015;44(4):341-52. doi: 10.1080/16506073.2015.1015440. Epub 2015 Mar 20. PMID: 25794191.
7 Yao Y, Zhao S, Gao X, An Z, Wang S, Li H, Li Y, Gao L, Lu L, Dong Z. General self-efficacy modifies the effect of stress on burnout in nurses with different personality types. BMC Health Serv Res. 2018 Aug 29;18(1):667. doi: 10.1186/s12913-018-3478-y. PMID: 30157926; PMCID: PMC6114188.
8 Alarcon et al., 2009; Brenninkmeijer and van Yperen, 2003; Bretland and Thorsteinsson, 2015; Deligkaris et al., 2014; Ekstedt et al., 2006; Heiden et al., 2007; Higgins, 1986; Kristensen et al., 2005; Maslach and Jackson, 1986; Mealer et al., 2014, Stenlund et al., 2012; Schaufeli et al., 2009;
9 Ochentel O, Humphrey C, Pfeifer K. Efficacy of Exercise Therapy in Persons with Burnout. A Systematic Review and Meta-Analysis. J Sports Sci Med. 2018 Aug 14;17(3):475-484. PMID: 30116121; PMCID: PMC6090391.
10 Gerber, M., Brand, S., Elliot, C. et al. Aerobic exercise training and burnout: a pilot study with male participants suffering from burnout. BMC Res Notes 6, 78 (2013). https://doi.org/10.1186/1756-0500-6-78